Koniec 2023 r. przyniósł oczekiwane od ponad 4 lat rozstrzygnięcie przez Trybunał Konstytucyjny pytania prawnego skierowanego przez Naczelny Sąd Administracyjny w sprawie konstytucyjności zapisów ustawy krajobrazowej. Wywołało to dyskusję w branży reklamowej – pisze wspólniczka MKZPartnerzy, liderka Działu Nieruchomości, radca prawy Izabela Wąsowska).
Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 12 grudnia 2023 roku (P 20/19) uznał, że przepis nakazujący usunięcie legalnych nośników reklamowych, jeśli uchwała reklamowa rady gminy zakazuje ich w danym miejscu, jest niezgodny z Konstytucją RP.
Po wydaniu ww. wyroku TK w środowiskach prawniczych, ale nie tylko, rozgorzała na dobre dyskusja jak oceniać ten wyrok, jaki będzie on miał wpływ na już obowiązujące uchwały reklamowe, a jak wpłynie na losy projektowanych uchwał, czy będących w toku procedury legislacyjnej.
Stanowisko Wojewódzkich Sądów Administracyjnych
Wojewódzkie Sądy Administracyjne różnie podchodziły do składanych, głównie przez spółki reklamowe skarg na uchwały obowiązujące w danych miastach. Koniec roku przyniósł jednak pewną stabilizację oraz jednolitość w wydawanych przez sądy administracyjne orzeczeniach.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w ślad za znaczną częścią środowisk prawniczych wydając orzeczenie w sprawie zaskarżonej poznańskiej uchwały reklamowej, uznał nieważność jej zapisów w zakresie konieczności dostosowania reklam istniejących przed dniem wejścia w życie uchwały (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 25 stycznia 2024 roku, II SA/Po 547/23).
Nieco inne stanowiska kształtowały się w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gdańsku, czy Krakowie.
I tak przykładowo, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie odmówił stwierdzenia nieważności krakowskiej uchwały reklamowej w zakresie zapisów dostosowawczych i okresów przejściowych uznając, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego nie stanowi podstawy do wydania takich orzeczeń (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 28 czerwca 2024 roku, II SA/Kr 647/20).
Z kolei Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w znacznej części swoich orzeczeń odrzucał skargi spółek reklamowych wskazując na brak ich interesu prawnego do zaskarżenia gdańskiej uchwały reklamowej. Tam zaś gdzie Sąd stwierdził istnienie interesu prawnego unieważniał zapisy uchwały w stosunku do konkretnego podmiotu skarżącego i konkretnej lokalizacji. Dodać należy, że żaden przepis prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie upoważnia do wydania takiego wyroku.
Przełomowe rozstrzygnięcia
Przełomowymi rozstrzygnięciami były pierwsze wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, zapadłe po wyroku Trybunału Konstytucyjnego. I tak przykładowo Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 24 kwietnia 2024 roku (II OSK 1951/19) stwierdził nieważność zaskarżonej gdańskiej uchwały reklamowej w części dotyczącej tablic reklamowych i urządzeń reklamowych istniejących w dacie wejścia w życie zaskarżonej uchwały wzniesionych na podstawie zgody budowlane
Konsekwencją wyżej powołanych orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego była zmiana linii orzeczniczej Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, który nie kwestionuje już interesu prawnego spółek reklamowych do zaskarżenia uchwały i co więcej w dniu 6 listopada 2024 roku (II SA/Gd 431/24) wydał orzeczenie, w którym na podstawie art. 147 § 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, stwierdził nieważność § 35 ust. 1 zaskarżonej gdyńskiej uchwały reklamowej, ponieważ został on wydany w oparciu o niekonstytucyjny przepis ustawowy.
Powyższe przełożyło się na wydanie wielu korzystnych wyroków dla Klientów MKZPartnerzy, w których uchylano decyzje nakładające kary za niezgodność reklam posadowionych przed wejściem w życie uchwał reklamowych (tak np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Gdańsku II OSK 1506/23).
Czekamy na to co przyniesie 2025 rok.
Świadczymy opiekę prawną w całej Polsce. Zachęcamy do kontaktu z liderką działu zajmującego się problematyką uchwał krajobrazowych – r.pr. Izabelą Wąsowską.
Czytaj również:
TK przyznał rację branży reklamowej
Ważny wyrok TK w sprawie uchwały krajobrazowej
Wpływ uchwały krajobrazowej na funkcjonowanie przedsiębiorstw
