Na stronie internetowej Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pojawił się komunikat prasowy informujący o postawieniu czterem podmiotom prowadzącym sprzedaż lub świadczącym usługi na rzecz konsumentów zarzutów dotyczących nieuczciwych praktyk rynkowych.
Dotyczą one nieprawidłowego zastosowania obowiązujących od stycznia tego roku przepisów znowelizowanej ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług, nakładających na przedsiębiorców, w określonych przypadkach, obowiązek podania najniższej ceny danego produktu, z okresu 30 dni przed zastosowaniem obniżki ceny.
Obowiązek informacyjny związany z obniżką cen
Zgodnie z przepisem art. 4 ust. 2 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług, za każdym razem, gdy przedsiębiorca obniża cenę za towar lub usługę, ma on również obowiązek podania informacji o najniższej cenie tego towaru lub tej usługi, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. W razie obniżenia ceny towaru lub usługi będących w obrocie przez czas krótszy niż 30 dni należy poinformować o najniższej ich cenie w okresie, w którym były one oferowane konsumentom. Nie dotyczy to sprzedaży towarów szybko psujących się oraz mających krótki termin przydatności – w tym przypadku należy podać informację o cenie sprzed pierwszego zastosowania obniżki.
Nowe przepisy to efekt pakietu ustaw stanowiących implementację unijnych dyrektyw, w tym m.in. dyrektywy „Omnibus”. Już po ich wejściu w życie Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zapowiadał, że będzie bacznie przyglądał się temu, jak przedsiębiorcy dostosowują swoje praktyki do nowych regulacji, jak również, w razie takiej konieczności, wydawał stosowne decyzje. Obejmuje to także kwestie związane z informowaniem o cenach – odpowiednie analizy zostały w tym przedmiocie dokonane we współpracy z Inspekcją Handlową.
Postawione zarzuty
Efektem tych prac są właśnie postawione zarzuty czterem przedsiębiorcom – dużym podmiotom prowadzącym działalność handlową i usługową. Zachowania, które wzbudziły takie zastrzeżenia organu, miały polegać na:
- niepodawaniu najniższej ceny obowiązującej 30 dni przed wprowadzeniem obniżki;
- informowaniu o tej najniższej cenie w sposób nieczytelny;
- nieuwzględnianiu w aktualnej promocji odniesienia do tej ceny;
- stosowaniu filtrów i prezentacji ofert nieodnoszących się do tej obniżki;
- niekonsekwentnym używaniu innych punktów odniesienia, do których odwołują się informacje o najniższych cenach danego towaru lub usługi.
Wątpliwości interpretacyjne i rekomendacje organu
Kwestia informowania o najniższych cenach towarów i usług w okresie 30 dni przed obniżką wzbudza spore wątpliwości praktyczne, w związku z czym już wcześniej Prezes UOKiK opublikował specjalne stanowisko, w którym wskazał na to, w jaki konkretnie sposób powinny być przekazywane takie informacje i które sytuacje objęte są tym obowiązkiem informacyjnym.
Z podanej informacji wynika, że obowiązek informacyjny znajduje zastosowanie przy dowolnej formie informowania o obniżonej cenie produktu, co może mieć miejsce np. poprzez użycie innego niż standardowy koloru etykiety cenowej. Może to sugerować klientowi, że ma on w tej sytuacji do czynienia z pewnego rodzaju promocją, nawet jeśli nie jest przedstawiona za pomocą oznaczenia „-20%”, „przecena”, itp. Informację o najniższej cenie w okresie 30 dni należy podać również, gdy nabywca ma możliwość skorzystania z kodu rabatowego, którym posłużenie się doprowadzi do obniżenia ceny względem tej pierwotnej.
Zakres tego obowiązku jest zależny od obszaru, na którym obowiązuje dana promocja – jeśli dotyczy ona np. wszystkich punktów sprzedaży w danej sieci na terenie kraju, to punktem odniesienia, na podstawie którego należy podać najniższą cenę w okresie 30 dni przed obniżką, będzie najniższa cena danego towaru obowiązująca w którymkolwiek ze sklepów należących do tej sieci. Natomiast jeśli obniżka dotyczy wyłącznie określonego sklepu i tylko na jego obszarze jest promowana, to informacja winna odnosić się do cen obowiązujących w tym okresie wyłącznie w konkretnym obiekcie handlowym.
Poważne konsekwencje grożące przedsiębiorcom
Naruszenie ww. obowiązków – co jest zarzucane przedsiębiorcom, o którym mowa w ostatnim komunikacie prasowym Prezesa UOKiK – może zostać uznane za praktykę wprowadzającą w błąd, a tym samym, zabronioną w świetle przepisów ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Za jej stosowanie grozi kara finansowa w wysokości nawet do 10 proc. obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok jej nałożenia. Może się to wiązać z nałożeniem na przedsiębiorcę obowiązku podania informacji o wydanej decyzji Prezesa UOKiK do publicznej wiadomości. Wydane po zakończeniu postępowania przez Prezesa UOKiK orzeczenie będzie jeszcze mogło być zaskarżone do sądu.
Możliwe dalsze działania i decyzje
Jak zapowiedziano w treści komunikatu, Prezes UOKiK przygląda się działaniom przedsiębiorców również w innych obszarach objętych znowelizowanymi regulacjami, np. w zakresie podawania stosownych danych kontaktowych zapewniających efektywną komunikację, czy też informowania o tym, czy sprzedawcą danego towaru jest przedsiębiorca czy inny konsument (w przypadku tzw. platform marketplace).
Opisane działania Prezesa UOKiK to kolejny dowód na to, że ze szczególną uwagą podchodzi on do kwestii związanych z obowiązującymi od tego roku zmianami przepisów spowodowanymi koniecznością implementacji regulacji unijnych. Można zatem spodziewać się kolejnych decyzji tego organu w zakresie potencjalnych naruszeń przepisów mających chronić konsumentów.
Konieczna jest zatem szczególna ostrożność ze strony przedsiębiorców, szczególnie z branży e-commerce i stosowanie się do rekomendacji zawartych w komunikatach Prezesa UOKiK, regularnie zamieszczanych na stronie internetowej tej instytucji. Ograniczy to ryzyko narażenia się na ewentualne zastrzeżenia albo co gorsza – konkretne decyzje związane ze stwierdzeniem wystąpienia określonych naruszeń, co może rodzić poważne konsekwencje biznesowe.
Autor: radca prawny Jakub Szmelcer
W przypadku pytań zachęcamy do kontaktu z Działem E-commerce MKZPartnerzy – mkzpartnerzy.pl/kontakt
