Jakie są prawa zatrzymanego i obowiązki organów ścigania? Odpowiada adwokat Rafał Gutowski z MKZPartnerzy.
Warto przypomnieć, że policjant ma prawo zatrzymać osobę, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, a zachodzi obawa ucieczki lub ukrycia się tej osoby albo zatarcia śladów przestępstwa, bądź też nie można ustalić jej tożsamości lub istnieją przesłanki do przeprowadzenia przeciwko tej osobie postępowania w trybie przyspieszonym.
Funkcjonariusze Policji mogą również zatrzymać osobę, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej, a zachodzi obawa, że ponownie popełni przestępstwo z użyciem przemocy wobec tej osoby, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa grozi.
Obowiązki, których muszą przestrzegać policjanci podczas zatrzymywania.
Zatrzymanego należy natychmiast poinformować o przyczynach zatrzymania i o przysługujących mu prawach, w tym o prawie do skorzystania z pomocy adwokata lub radcy prawnego, do korzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza, jeżeli nie włada w wystarczającym stopniu językiem polskim, do złożenia oświadczenia i odmowy złożenia oświadczenia, do otrzymania odpisu protokołu zatrzymania, do dostępu do pierwszej pomocy medycznej oraz o prawach wskazanych w Kodeksie postępowania karnego.
Zatrzymanemu na jego żądanie należy niezwłocznie umożliwić nawiązanie w dostępnej formie kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym, a także bezpośrednią z nimi rozmowę. W praktyce pojawia się problem, że często zatrzymani nie znają żadnego adwokata albo nie mają do niego kontaktu, choćby wpisanego w telefonie, co utrudnia realizację uprawnienia zatrzymanego. Zatrzymanemu przysługuje zażalenie do sądu w celu zbadania zasadności, legalności oraz prawidłowości jego zatrzymania. Pamiętajmy, że zażalenie należy złożyć w terminie 7 dni od momentu doręczenia odpisu protokołu zatrzymania.
Niezwłocznie po zatrzymaniu osoby trzeba przystąpić do zebrania niezbędnych danych, a także o zatrzymaniu zawiadomić prokuratora.
Czas zatrzymania
Zatrzymanego należy natychmiast zwolnić, gdy ustanie przyczyna zatrzymania, a także jeżeli w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania nie zostanie on przekazany do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem prokuratora o zastosowanie tymczasowego aresztowania. I tutaj sąd ma 24 godziny na podjęcie decyzji, czy będzie zastosowany najsurowszy środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania, czy też inne środki nie izolacyjne.
Warto znać swoje prawa, lecz również zabezpieczyć się w przypadku nieuprawnionego zatrzymania i skorzystać z przysługującego prawa kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym.
Autor porady: adwokat Rafał Gutowski z Działu Procesowego MKZPartnerzy.
W przypadku pytań, zachęcamy Państwa do kontaktu – mkzpartnerzy.pl/kontakt.
