Wpływ koronawirusa na terminy procesowe

Stan epidemii związany z rozprzestrzenianiem się koronawirusa został wprowadzony w Polsce 20 marca 2020 roku zastępując stan zagrożenia epidemicznego trwający od 14 marca 2020 roku. Efektem powyższego była diametralna zmiana funkcjonowania instytucji publicznych, która dotknęła m.in. sądy, gdzie odwołane zostały niemal wszystkie rozprawy. Konsekwencją takiego zjawiska jest znacząca modyfikacja zasad związanych z biegiem terminów procesowych z przełożeniem na postępowania cywilne.

Terminy sądowe i procesowe należy w obecnej wyjątkowej sytuacji interpretować przez pryzmat specustawy korona wirusowej, tj. ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 z p. zm.). Zgodnie z przywołaną ustawą, w czasie zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii wywołanego koronawirusem, w postępowaniach sądowych bieg terminów procesowych i sądowych nie biegnie, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na okres trwania epidemii. Przez pojęcie terminu procesowego rozumie się okres, w którym dana czynność procesowa wywołująca skutki procesowe powinna lub musi być podjęta. Terminy procesowe dzielą się na ustawowe – wynikające z ustawy np. termin tygodniowy na usunięcie braków formalnych pisma procesowego, sądowe – termin wyznaczony przez sąd czy też przewodniczącego np. termin do uzupełnienia braku zdolności procesowej jak również umowne – określone przez strony umowy jak np. zawieszenie postępowania na zgodny wniosek. Użyte w ustawie pojęcie terminów procesowych i sądowych obejmuje wszelkie terminy procesowe biegnące w postępowaniach cywilnych. Co jednak należy zaznaczyć, jeśli strona postępowania mimo trwania biegu zawieszenia terminu dokona czynności procesowej takiej jak na przykład wniesienie pisma procesowego, to czynność ta pozostanie w mocy.

Warto zaznaczyć, że przywołane powyżej regulacje ustawowe obowiązują od dnia 31 marca 2020 roku, stąd wniosek, że przed tym dniem wszystkie terminy procesowe biegły zgodnie z dotychczasowymi zasadami, mimo wprowadzenia z datą 14 marca 2020 roku stanu zagrożenia epidemicznego. Przywołany przepis znajduje zastosowanie zarówno w sprawach, które zostały wszczęte przed dniem wejścia przepisu w życie oraz w sprawach wszczętych później.