Aktywność Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nawet w okresie świątecznym nie zwalnia tempa. 29 grudnia Prezes UOKiK wydał dwie decyzje, w wyniku których nałożył na spółkę Allegro dwie kary w wysokości ponad 210 mln zł, w tym ponad 206 mln zł za nadużywanie pozycji dominującej.
Decyzje dotyczą złamania reguł konkurencji oraz ochrony konsumentów i bezprawnego przyznania sobie możliwości zmiany regulaminów. Kary mogą być ostrzeżeniem dla innych przedsiębiorców – warto sprawdzać i konsultować na bieżąco czy stosowane praktyki i pomysły na rozwój biznesu – w tym pomysły marketingowe – nie będą podstawą do wszczęcia postępowania przed UOKIK.
-
Decyzja złamania reguł konkurencji
W wyniku prowadzonego przez UOKIK postępowania antymonopolowego przeciwko Allegro, Prezes UOKIK uznał, że Allegro w niedozwolony sposób wykorzystywało swoją pozycję na rynku. Spółka wykorzystywała informacje (w tym między innymi algorytmy zachowań konsumentów), które nie były dostępne dla pozostałych sprzedawców oferujących swoje produkty za pośrednictwem platformy allegro.pl, wykorzystując to na swoją korzyść – przede wszystkim do lepszego pozycjonowania i wyświetlania własnych ofert. Co więcej, Allegro korzystało także z pozostałych funkcji promowania sprzedaży, do których niezależni sprzedawcy nie mieli dostępu. Jak ustalił UOKIK w trakcie postępowania – powyższe praktyki powodowały częstsze i bardziej widoczne wyświetlanie ofert spółki i powodowały faworyzowanie własnego sklepu. Powodowało to ograniczenie konkurencji i było niekorzystne dla niezależnych sprzedawców na platformie Allegro – de facto ich oferty były mniej widoczne i atrakcyjne dla potencjalnych nabywców niż oferty sklepu własnego Allegro.
Omawiana decyzja UOKIK pokazuje, że prowadząc własną platformę sprzedażową i jednocześnie przedstawiając na niej własne oferty wraz z ofertami niezależnych sprzedawców należy zwrócić szczególną uwagę na przewagę, jaką posiada podmiot będący właścicielem owej platformy. O ile przedstawienia własnych ofert, promowanie ich czy też stosowanie algorytmów sprzedażowych nie jest zakazane, o tyle – w ślad za stanowiskiem UOKIK – zakazanym jest stosowanie pozycji dominującej. Jak wskazał sam Prezes UOKIK w swoim komunikacie prasowym – W praktyce oznacza to, że przedsiębiorcy, który ją posiada wolno mniej.
Na dalsze wnioski z powyższej decyzji musimy jeszcze poczekać – nie zostało bowiem opublikowane jej uzasadnienie, które jak przypuszczam może być ciekawą lekturą również pod względem wskazówek dla innych przedsiębiorców w zakresie nadużywania pozycji dominującej. Nie ulega wątpliwości, że omawiana decyzja, będzie miała duży wpływ na dalszą działalność przedsiębiorców posiadających własne platformy sprzedażowe na rynku e-commerce.
-
Ochrona konsumentów
Przedmiotem drugiej decyzji Prezesa UOKIK są zasady współpracy spółki Allegro z konsumentami – a dokładniej – postanowień zawartych w regulaminach platformy. Chodzi głównie o regulamin usługi „Allegro Smart!”, z której korzysta lwia część użytkowników portalu.
Zdaniem UOKIK, Allegro nieprawidłowo zastosowało klauzule modyfikacyjne w swoich regulaminach. Z ich postanowień wynika, że spółka może jednostronnie dokonać zmian w warunkach świadczenia usług np. w przypadku zmian technologicznych lub uwarunkowań ekonomicznych i rynkowych. UOKIK wskazał, że brak jest jednak precyzyjnych wskazań i przesłanek wprowadzenia tych zmian, są one zbyt ogólne dla przeciętnego konsumenta, co może powodować nadużycia względem konsumentów. W związku z powyższym, postanowienia te zostały uznane za niedozwolone, co oznacza, że są nieskuteczne wobec konsumentów.
Zdaniem wielu, o ile uznanie za abuzywne postanowienia dotyczącego jednostronnej zmiany regulaminu ze względu na uwarunkowania ekonomiczne i rynkowe jest słuszne, o tyle uznanie za niedozwolone zmiany regulaminu w przypadku zmian technologicznych jest dość zaskakujące – w szczególności ze względu na szybki rozwój i zmiany funkcjonalności platform internetowych – za którym regulacje prawne zwykle nie nadążają.
Na marginesie warto nadmienić, że usługa oferowana przez Allegro, której regulamin był głównym przedmiotem badania przez UOKIK jest bez wątpienia pro-konsumencka – nie powoduje to jednak możliwości zmiany warunków jej świadczenia bez wskazania konkretnych warunków.
Autor: r. pr. Anna Sobocińska
Rekomendacje Prezesa UOKiK dla influencerów dotyczące oznaczania treści sponsorowanych
UOKiK o nieprawidłowym działaniu serwisów streamingowych
Fot. Preis_King z Pixabay
